wtedy i tylko wtedy
  • problemy z małymi i wielkimi literami
    24.10.2005
    24.10.2005
    Witam. Proszę o wyjaśnienie użycia dużej lub małej litery. Słownik ortograficzny podaje np. sobór trydencki, Sobór Watykański II, a jak zapisać sobór watykański bez II? A sobór watykański I, sobory konstantynopolitańskie (cztery), wymieniane osobno? Angielski tytuł w Słowniku ortograficznym brzmi sir, ale przy nazwiskach już Sir Hadfield, Sir Hillary. Czyli kiedy używać sir, skoro rzadko występuje on bez nazwiska? Dlaczego pałac Krasińskich, Pałac Staszica, pałac Łazienkowski, Pałac Elizejski?
    M.D.
  • Przymiotnik od Buda, rodzajowość i odmiana nazwy Peć
    8.12.2015
    8.12.2015
    Szanowni Państwo,
    chciałbym się dowiedzieć, jak powinna wyglądać poprawna forma przymiotnikowa od rzeczownika Buda (chodzi o miasto).
    Ponadto chciałbym również wiedzieć, jak powinienem odmienić przez przypadki miejscowość Peć (miasto na obszarze Kosowa). Interesuje mnie przede wszystkim forma dopełniacza i miejscownika w liczbie pojedynczej.
    I ostatnia kwestia, czy mianownik liczby mnogiej od dziś nieco archaicznego wyrazu Rakus to Rakusi? Z poważaniem
    P.K.
  • tytuły i cytaty
    8.04.2009
    8.04.2009
    W jaki sposób podajemy w tekście tytuły i cytaty? Czy kursywą w cudzysłowie, samą kursywą, czy tylko w cudzysłowie. Czy prawdą jest, że jako cytat możemy zapisać w cudzysłowie tylko cudze wypowiedzi, a nie np. własne (bo mają to być cudze słowa, co wynika z nazwy – cudzysłów)?
  • Bundesliga i mistrzostwa Europy
    29.01.2009
    29.01.2009
    Szanowni Państwo,
    czy niemiecka Bundesliga pisze się zarówno z dużej, jak i z małej litery? „Grał w bundeslidze” („Bundeslidze”)?
    Czy piszemy: „Występuje na Mistrzostwach Europy”, czy „na mistrzostwach Europy”?
    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
    Mirosław
  • dopaść i dorwać się
    22.01.2013
    22.01.2013
    Czy można powiedzieć „Dopadłem się do komputera”? Czy może użycie formy zwrotnej czasownika dopaść jest możliwe tylko wtedy, gdy obie strony brały czynny udział w tym akcie? A w cytowanym fragmencie bardziej na miejscu byłoby użycie dorwać się?
  • Drakula i Oskar
    2.10.2007
    2.10.2007
    Szanowni Państwo!
    Czy Dracula to po polsku Drakula, a Oscar, nagroda filmowa, to Oskar? Innymi słowy, czy Draculę można zaliczyć do kategorii postaci mitycznych i biblijnych, których imiona mają zazwyczaj polskie odpowiedniki? Bardzo nie lubię pisowni Drakula i Oskar, bo wydaje mi się to spolszczaniem na siłę – to tak, jakby pisać snikers, koka-kola albo ford fokus.
    Pozdrawiam.
  • dwoma i dwiema
    25.04.2010
    25.04.2010
    Szanowni Państwo!
    Czy forma narzędnika liczebnika dwie może brzmieć dwoma (dwoma paniami, dwoma minutami)? Często się z tym spotykam. Wiem, że Doroszewski wymieniał formy dwoma i dwiema jako oboczne. Jak jest obecnie?
  • Kto komu kogo i gdzie protegował?
    29.09.2012
    29.09.2012
    Czy konstrukcje: o tym, które co wczoraj widziało lub gdzie warto budować jakie połączenia są równie godne polecenia jak następujące: niezależnie od tego, co kto widział, niezależnie od tego, kto gdzie usiadł. Dwie pierwsze zmieniłbym tak: o tym, co każde z nas wczoraj widziało, jakie połączenia warto budować w poszczególnych…. Jeszcze mocniej kłuje mnie w oczy zdanie: „Wtedy opozycja nie będzie już wiedziała, przeciwko komu wychodzić na którą ulicę”. Choć akurat to byłoby trudniej zmienić.
  • Kupiłem Hyundaia Santa Fe i teraz jeżdżę Santa Fe.
    9.01.2019
    9.01.2019
    Szanowni Państwo!
    Mam pytanie dotyczące zapisu marek i ich produktów. Na poziomie podstawowym zasada ortograficzna jest bardzo prosta. Sprawa komplikuje mi się, gdy zaczynamy mówić o produkcji modelu hyundaia santa fe, nowym wcieleniu mercedesa-AMG A 45. Nie są to do końca pospolite nazwy, a są też używane w sensie dość ogólnym, nie tak jak jeżdżę fordem fiestą. Czy w takim użyciu nie jest to marka marki? Jak to zapisywać – wielką czy małą literą? Na portalach branżowych mamy tylko wielką.
  • nazwy męskie o referencji żeńskiej i na odwrót
    21.11.2012
    21.11.2012
    Rzeczowniki męskie, kiedy opisują kobiety, zachowują się jak żeńskie, np. „Jedna profesor wstała”. Gdzie leży granica takiego użeńszczenia? „Młoda przewodnik wskazała” – jeszcze może być? Bo zdolna uczeń to już chyba nie.
    Czy to samo można stosować – a jeśli tak, to w jakich wypadkach – w drugą stronę, np. „Ten świnia powiedział” albo „Ten prostytutka wyszedł”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego